گزارش حکمرانی در عمل 71: سرانجام قانون مدیریت خدمات کشوری

طرح و تشریح مسئله:

قانون مدیریت خدمات کشوری در سال ۱۳۸۶ به صورت آزمایشی به مدت پنج سال تصویب شد. اما در عمل، در طی اجرای آزمایشی قانون که بیش از ده سال طول کشید تنها تغییراتی که در آن اعمال شد تغییراتی جزیی بود که به تضعیف آن منجر می‌شد. نهایتا در پایان سال ۱۳۹۷ این قانون بدون هیچ اصلاح اساسی به صورت دائمی درآمد. با این وجود، از ابتدای سال ۱۳۹۸ کمیسیون مشترک اصلاح قانون مدیریت خدمات کشوری در مجلس جلسات متعددی را برگزار نموده است و موضوع اصلاح قانون همچنان در حال پیگیری است. با توجه به اهمیت این قانون و با هدف بررسی تجربه و درسهای آموخته شده از اجرای آزمایشی این قانون و طرح جهت‌گیری و چالشهای پیش روی اصلاح آن، هفتاد و یکمین نشست حکمرانی در عمل اندیشکده حکمرانی شریف با حضور جناب آقای علی صفدری معاون سابق نوسازی اداری سازمان اداری و استخدامی کشور برگزار شد.

سؤالات محوری جلسه:

• تجارب و درس‌های آموخته شده از اجرای آزمایشی این قانون چیست؟
• موضوعات و مباحث فعلی کمیسیون اصلاح قانون مدیریت خدمات کشوری و جهت‌گیری و چالش‌های پیش روی اصلاح این قانون چیست؟

تشریح بیانات سخنران:

در این نشست آقای صفدری نخست به مرور سابقه مسایل نظام اداری کشور و تصویب قوانین در این حوزه پرداخت و  با توجه به این که سابقه مسایل نظام اداری به پیش از انقلاب می رسد، بر این نکته تاکید کرد که قانون مدیریت خدمات کشوری، علی رغم اهمیت و آثار بلندمدت آن ، نظیر قوانین مشابه پیش از آن در این حوزه کمتر در نظام سیاستگذاری کشور مورد توجه بوده است. وی همچنین تاکید کرد که یکی از مهمترین اهداف تدوین قانون مدیریت خدمات کشوری را آشکار شدن لزوم وجود یک پارادایم و رویکرد کلی در اداره کشور دانست و سه محور اصلی قانون مدیریت خدمات کشوری را اجرای خصوصی سازی، حرکت به سمت حکمرانی خوب و بکارگیری مدیریت عمومی نوین در سازمانهای دولتی عنوان داشت. وی همچنین تلاشها و پیگیریهای گوناگونی را که از طرف ایشان و همکارانشان (از جمله آقای عسگری آزاد) برای تصویب این قانون انجام شد بازگو نموده، با اشاره به اینکه محدوده دولت در حوزه های گوناگون مشخص نیست به بیان پیچیدگیهای اعمال این قانون پس از تصویب پرداخت.  در این بخش، آقای صفدری ضمن توضیح زمینه ها و اهداف بندهای مختلف قانون به موانع و پیچیدگیهای اجرایی فراوانی که سد راه اجرای درست و به موقع قانون شدند اشاره کرد و اظهار داشت که در ارزیابی ایشان بخشهای برزگی از این قانون هرگز اجرا نشده اند. وی اشکالات عمده این قانون را به سه دسته تقسیم نمود: ۱)خلاها و مسایلی که به آنها توجه نشده است، ۲) رویکردهایی که در قبال برخی مسایل به خاطر ضرورتهای زمان و فشارهای فرآیند تصویب قانون اختیار شده است و ۳) اشکالاتی که در اجرا پدیدار شدند. وی سپس با اشاره به چالشهای تجربه اندوزی در سطح کلان سیاستگذاری کشور از عدم وجود سازوکار مناسب برای انتقال تجربه ها و دانش سخن گفت و تاکید کرد که این رویکرد در مسایل کلان ممکن است منجر به تکرار اشتباهات و دوباره کاری شود. در پایان حاضرین در نشست طی پرسش پاسخ دیدگاهها و دغدغه های خود را در قبال امکان و شرایط اصلاح نظام اداری به طور کلی و قانون مدیریت خدمات کشوری به طور خاص ابراز داشتند.

معرفی مهمان:

جناب آقای صفدری، معاون سابق نوسازی اداری سازمان اداری و استخدامی کشور