پیشنهاد جایگزین برای حذف یارانه ثروتمندان

وی اظهارداشت: دولت هم اکنون با کسری بودجه مواجه و به دنبال صرفه جویی منابع است از این رو پیشنهاد شده چرا باید به چند دهک ثروت جامعه یارانه پرداخت شود حال سئوال اینکه حتی اگر همه قبول کنند دهک های ثروتمند جامعه نباید از یارانه نقدی استفاده کنند آیا می توان سه یا چهار دهک جامعه را از هم تفکیک و یارانه این افراد را قطع کرد؟ آیا روش جایگزینی برای این کار وجود دارد؟

مدیر گروه اقتصاد اندیشکده حکمرانی شریف و استاد دانشگاه امیر کبیر گفت: شناسایی این دهک ها بسیار دشوار است بهتر اینکه دولت از شیوه های دیگر استفاده و در عین حال هدف مدنظر خود را محقق کنند.

وی افزود: واقع امر اینکه هرچقدر دولت بخواهد برای شناسایی دهک ها معیار تعیین کند باز هم خطای اندازه گیری وجود خواهد داشت بالاخره در این فرآیند یارانه برخی افراد ثروت در عمل حذف نخواهد شد و برعکس امکان دارد یارانه بخشی از افراد فقیرتر جامعه حذف شود اما مسئله فقط این نیست.

زمانیان تصریح کرد: نکته قابل توجه در این ارتباط اینکه حتی اگر بتوان بصورت دقیق دهک های ثروتمند را شناسایی و چند دهک را حذف کرد مسئله این که بخش های مختلف درآمدی دهک ها خیلی به هم نزدیک است برای مثال دهک پنج و شش اختلاف درآمدی خیلی زیادی با هم ندارند.

وی به رادیو اقتصاد گفت: برای نمونه دهک شش را حذف می کنند تصمیم می گیرند به دهک پنج یارانه پرداخت کنند پس از اینکه دهک شش حذف شد دهک پنج با پرداخت یارانه ثروتمندتر از دهک شش خواهد شد یعنی جای دهک ها با یکدیگر عوض می شود و به تبع مشکلات جدیدی در جامعه ایجاد می کند.

مدیر گروه اقتصاد اندیشکده حکمرانی شریف و استاد دانشگاه امیر کبیر افزود: بطور کلی دولت در هرگونه توزیع یارانه مستقیم بخواهد تفکیک دهک ها را داشته باشد به یقین چنین اتفاقی رخ خواهد داد.

وی اظهارداشت: بدون شک روش های جایگزین قابل پیش بینی و اعمال برای این قضیه وجود دارد که هم می تواند تا اندازه ای مشکلات ساختاری کشور را حذف و هم مشکل شناسایی و قطع یارانه ثروتمندان را برطرف کند.

زمانیان با بیان اینکه نظام یارانه ای در عمل بدون در نظر گرفتن نظام مالیاتی عقیم و ناقص است، گفت: یک مدل جایگزین اینکه بجای وارد شدن به بحث حذف یارانه دهک های جامعه که بسیار پیچیده است می توان یارانه را به همه پرداخت کرد اما در عوض نظام مالیاتی را اصلاح کرد به شکلی که دهک های ثروتمند مالیات پرداخت کنند.

وی افزود: این مدل خیلی هم دور از دسترس نیست به راحتی می توان در جامعه پیاده سازی کرد.

مدیر گروه اقتصاد اندیشکده حکمرانی شریف و استاد دانشگاه امیر کبیر اظهارداشت: اگر دولت و مجلس به رغم تمامی این حرف و حدیث ها بخواهند یارانه سه دهک ثروتمند جامعه را حذف کنند روش های وجود دارد که می تواند این روند را کمی بهینه کند.

وی گفت: یک روش ساده اینکه به تمامی خانوارها نه سه دهک مورد شناسایی گفته شود از این پس هر یک از خانوارها بخواهد یارانه نقدی دریافت کند باید این اجازه را به نظام مالیاتی دهند که به حساب های شخصی بانکی آنان دسترسی داشته باشد.

وی در ادامه یادآور شد: طبق قاعده با اعمال این روش خانوارهای فقیر این دسترسی را به سازمان مالیاتی می دهند اما خانواده ها ثروتمند چنین کاری را نخواهند کرد بنابراین به شکل کاملا داوطلبانه حذف می شوند.

منتشر شده در رادیو اقتصاد در تاریخ ۲۸ شهریور ماه ۱۳۹۸