این مسئله بهعنوان «هیچکس باور ندارد، اما هرکسی فکر میکند که دیگری به آن باور دارد» نیز معرفیشده است. بهطور خلاصه، جهل جمعی یک سوگیری در مورد یک گروه اجتماعی است که توسط آن گروه اجتماعی جا میافتد.
این سوءبرداشت در رابطه با رفتارهای مشکلساز یا مخاطره ساز (که معمولاً در آن اغراق میشود) و در ارتباط با رفتارهای سالم یا محافظتکننده (که معمولاً دستکم گرفته میشوند)، اتفاق میافتد و ممکن است باعث شود افراد رفتارشان را با توجیه رفتار مشکلساز یا مهار و سرکوب رفتار سالم، به هنجار سوءبرداشت شده نزدیک کنند.
این الگو ابتدا در مطالعهای درزمینهٔ مصرف الکل در دانشجویان بررسی شد و نتایج نشان داد که دانشجویان بهطورکلی میزان و کمیت مصرف همسالان خود را بیشازحد واقعی آن میدانستند. این سوءبرداشت میتواند افزایش نوشیدن الکل را تسهیل کند و ممکن است برای توجیه سوءاستفاده توسط مصرفکنندگان مورداستفاده قرار گیرد. موردهای مشابه این مسئله در مورد مصرف غیرقانونی مواد، سیگار و اختلالات خوردن نیز گزارششده است.
هنجار اجتماعی به دودسته عمده تقسیم میشود. بهعنوانمثال، خودتان را در یک کنسرت فرض کنید که در انتهای آنهمه حضار از جای خود بلند شده و دست میزنند. شما نیز احتمالاً بلند میشوید و دست میزنید. چرا این کار را میکنید؟ چون بقیه آن کار را میکنند. این همان چیزی است که به آن هنجار توصیفی [Descriptive_Norm] میگوییم. این هنجارها عموماً به ادراک ما از رفتار دیگران اشاره دارد و معمولاً بر پایه مشاهدات ما از کسانی است که در اطراف ما حضور دارند. در این حالت فرد تحتفشار اجتماعی با دیگران همنوا میشود. حالا فرض کنید که ازآنجا به کتابخانه میروید و هنگام صحبت با دوست خود بهصورت خودکار صدایتان را پایین میآورید. چرا؟ چون این کاری است که باید در کتابخانه انجام داد. این نوع از هنجارها بهعنوان هنجارهای ناهی یا نهیکننده [Injunctive_Norm] شناخته میشوند. این هنجارها آگاهیهایی را شامل میشوند که در آن رفتارها معمولاً تائید یا رد میشوند و عموماً بر اساس اخلاق یا باورهایی است که فرد در آن موقعیت احساس میکند. به این معنا که به فرد کمک میکند تا بتوانند رفتار قابلپذیرش و غیرقابلپذیرش را بر اساس موقعیت تعیین کنند.
این رویکرد پیشبینی میکند که مداخلهای که باهدف تصحیح سوءبرداشتها، هنجارهای واقعی را ارائه کند، هم برای جامعه و هم برای افراد بسیار سودمند است. به این دلیل که با آشکار کردن حقیقت واقعی تأثیر زیادی بر اکثر مردم میگذارد و از این طریق مردم را به کاهش رفتارهای مشکلساز یا افزایش مشارکت در رفتارهای سالم هدایت میکند.
نویسنده: زهرا موسوی