نویسنده: سید مجتبی شهرآئینی
مساله اندازه بهینه دولت یکی از کهنترین مجادلات تاریخی میان بسیاری از اندیشهوزان حوزه حکمرانی جوامع بوده و نظرات متنوعی در طیف گسترده میان دولت حداقلی و حداکثری مطرح و تئوریزه شده است. این در حالی است که حکایت بدی ذاتی دولت بزرگ یا کوچک اساسا برداشتی نادرست از مساله اندازه دولت است و آنچه از اهمیت و اولویت برخوردار است، اثربخشی و کارآمدی دولت بوده و تحقق آن در گروی استخراج نقشه حکمرانی کشور، متناسب با شرایط و نیازمندیهای خاص کشور، است. به نظر میرسد یکی از علل تجویز نُسَخ عمومی و کلی در تبیین اندازه بهینه دولتها کمتوجهی به ابعاد و مولفههای گوناگون اندازه دولت است. این در حالی است که در صورت وجود نگاهی جامع به مساله اندازه دولت، امکان تجویز توصیههای سیاستی مشخص در ارتباط با هر یک از ابعاد و مولفههای اندازه دولت متناسب با شرایط کشور پدید میآید. مقاله حاضر درصدد نمایاندن تصویری روشن از ابعاد و ملاحظات مساله اندازه دولت است تا از این رهگذر، درک صحیحی از مفهوم اندازه دولت حاصل شود. بر این اساس اهم ملاحظات سنجش و مقایسه اندازه دولتها با تمرکز بر شرایط ایران در قالب ملاحظات ششگانه ابعاد بودجهای، غیربودجهای، تصدیگری و منابع انسانی دولت، یارانه حاملهای انرژی و نرخ ارز و سطوح مختلف دولت دستهبندی و مطرح میشود.
متن کامل این مقاله از طریق لینک زیر قابلدسترسی است: