ساده‌های پیچیده 3 - دولت الکترونیک

روزنوشت اقتصاد

در سال ۱۳۹۵ شمسی معادل ۲۰۱۶ میلادی که در آن اغلب کارکنان دولت و خانواده‌هایشان از گوشی‌های هوشمند و اینترنت همراه استفاده می‌کنند، سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور پیش‌نویس دستورالعملی را تهیه‌کرده و به تصویب شورای اقتصاد می‌رساند که در آن دستورالعمل از بدوی‌ترین ابزارها برای ارتباط با بخش خصوصی استفاده می‌شود! این دستورالعمل که برای واگذاری پروژه‌های عمرانی نیمه‌تمام به بخش خصوصی تهیه‌شده، هنوز استفاده از آگهی در روزنامه‌های کثیرالانتشار جهت چاپ آگهی فروش پروژه‌ها را به رسمیت می‌شناسد. مطابق تبصره ۱۰ ماده ۲ این دستورالعمل:

«برای طرح و پروژه‌های جدیدی که مقرر است از محل بودجه عمومی تأمین اعتبار شوند، دستگاه اجرایی به‌منظور واگذاری کامل طرح یا پروژه دو نوبت آگهی عمومی در روزنامه‌های کثیرالانتشار بافاصله حداقل ۱۵ روز برای متقاضیان بخش خصوصی انجام می‌دهد. در صورت عدم وجود متقاضی، دستگاه اجرایی نسبت به انجام دو نوبت آگهی عمومی دیگر به‌منظور مشارکت با بخش خصوصی اقدام می‌نماید. درصورتی‌که هیچ متقاضی سرمایه‌گذاری در چهار نوبت آگهی مذکور اعلام آمادگی ننماید، دستگاه اجرایی پیشنهاد پروژه جدید را به همراه مطالعات توجیهی برای اخذ مجوز و تأمین اعتبار به سازمان ارسال می‌نماید”

درحالی‌که اگر این آگهی‌ها در بستر اینترنتی اعلام شوند، دیگر نیازی به تجدید آگهی و…. نخواهد بود. و صرفاً کافی است تا پس از انتشار اطلاعات مربوطه در بستر اینترنت، یک سقف زمانی برای اعلام آمادگی سرمایه‌گذاران مشخص شود.

در این رابطه چند نکته جالب‌توجه است:

۱-این دستورالعمل ویرایش اصلاح‌شده یک نسخه دیگری است که در سال گذشته مصوّب شده بود و پس از اعتراضات گسترده به آن، کمی اصلاح شد. ولی باوجود تلاش برای اصلاح، هنوز این مشکل رویکردی در آن وجود دارد.

۲-استفاده از اینترنت جهت اطلاع‌رسانی فروش پروژه‌ها امری بسیار واضح است اما دولت در رویه‌های اجرایی خود از آن‌ها استفاده نمی‌کند. جالب آنکه احتمالاً نویسندگان این دستورالعمل در زندگی شخصی خود، برای فروش یک جنس دست‌دوم از برنامه‌های اینترنتی فروش اجناس دست‌دوم مانند دیوار و… استفاده می‌کنند تا بتوانند به بهترین قیمت جنس خود را بفروشند اما برای فروش دارایی‌های دولت این کار را نمی‌کنند.

۳-دلیل این پدیده هر چه که باشد (فساد یا کم‌سوادی در اداره امور دولت) نشان می‌دهد که تحقق برخی پدیده‌ها مانند دولت الکترونیک که در ظاهر بسیار ساده به نظر می‌رسد، حتماً با موانع و مشکلاتی همراه خواهد بود.