رمزگشایی از کاهش درآمدهای نفتی

روزنوشت اقتصاد

بانک مرکزی و خزانه گزارش عملکرد بودجه دولت را به‌طور ماهانه تهیه می‌کنند. گزارش عملکرد بودجه برای ماه‌های فروردین و اردیبهشت امسال اخیراً توسط بانک مرکزی منتشرشده و در این لینک قابل‌مشاهده است.

با مشاهده ارقامی که در این گزارش در رابطه با فروش نفت در دوماهه اول سال ارائه‌شده، دیده می‌شود که عملکرد این قلم از بودجه در مقایسه با دوماهه اول سال گذشته بسیار کاهش‌یافته است.

همان‌طور که ملاحظه می‌شود این قلم از بودجه نسبت به سال گذشته تقریباً یک‌دهم شده است. حال سؤال این است که چرا این اتفاق افتاده است؟ آیا این اتفاق به تحریم‌های بانکی مرتبط است یا خیر؟

برای پاسخ به این سؤال باید در نظر داشت که اولاً در دو ماه ابتدایی سال جاری مبادلات بانکی نسبت به سال گذشته تسهیل شده است. همچنین به دلیل رفع تحریم‌های نفتی، فروش نفت در حال حاضر تقریباً دو برابر ماه‌های ابتدایی سال گذشته است. لذا حتی با در نظر گرفتن افت نسبی قیمت نفت، نباید درآمد نفتی حدود یک‌دهم سال گذشته باشد.

برای پاسخ به معمای فوق باید گفت، با اطلاعات موجود و بدون گزارش شفاف نهادهای مسئول نمی‌توان اظهارنظر دقیقی کرد و خزانه و سازمان برنامه باید در این رابطه گزارش شفاف بدهند. اما با توجه به شنیده‌ها فرضیه‌ای در این رابطه می‌توان بیان کرد و آن اینکه دولت در اواخر سال گذشته، منابع حاصل از فروش نفت دوماهه اول سال جاری را پیش‌خور کرده و کسری بودجه سال گذشته خود را پوشش داده است. این فرضیه با توجه به شنیده‌ها در مورد اینکه عملکرد منابع نفتی در سال گذشته بیش از میزان مصوب مجلس بوده و همچنین اینکه عملکرد منابع نفتی در خردادماه سال جاری نیز عادی بوده است تقویت می‌شود. لذا دولت عدم تحقق سایر منابع بودجه را با پیش‌خور کردن منابع فروش نفت دو ماه اول امسال جبران کرده است.