اندیشکده حکمرانی شریف

به گزارش روابط عمومی بنیاد آلاء، یازدهمین نشست از سلسله نشست‌های خیر ماندگار عصر روز دوشنبه مورخ ۲۶ مهرماه با حضور جمعی از مدیران و صاحب‌نظران خیریه‌ها با موضوع حکمرانی در خیریه‌ها و با سخنرانی استاد سعید نریمان؛‌ مدیر گروه سیاسی اجتماعی اندیشکده مطالعات حاکمیت و سیاست‌گذاری دانشگاه صنعتی شریف در سالن اجتماعات بنیاد آلاء برگزار شد.

سعید نریمان در این نشست با اشاره به تعاریف و ویژگی‌های خیریه در کشورها و فرهنگ‌های مختلف اظهار داشت: غالباً آنچه موجب ارائه تعریف‌های متفاوت از نظام خیریه‌ها در کشورهای مختلف می‌شود تفاوت در ماهیت سازمان‌های مذکور نیست بلکه وجود تفاوت‌های فراوان در بافت حقوقی کشورهای مختلف و بعضاً اهداف یا سبک اداره آن‌ها است.

وی افزود: جامعه مدنی، بخش سوم اقتصاد، سازمانی عام‌المنفعه، یک سازمان خصوصی که به امور فقرا و دردمندان می‌پردازد، سازمانی غیردولتی، سازمانی با ساختار هیئت‌امنایی که به دنبال کسب سود نیست و … تعاریف مختلفی هستند که سازمان‌ها و نهادهای مختلف کشوری و جهانی از یک خیریه ارائه کرده‌اند.

مدیر گروه سیاسی اجتماعی اندیشکده مطالعات حاکمیت و سیاست‌گذاری دانشگاه صنعتی شریف بیان داشت: به‌طورکلی و با توجه به‌تمامی تعاریف ارائه‌شده می‌توان گفت: ” خیریه سازمانی غیردولتی، غیرانتفاعی و غیرسیاسی است، که در قالب‌های مختلف به ارائهٔ خدمات اجتماعی به نیازمندان می‌پردازد”.

وی در ادامه به نقش حاکمیت در امور خیریه‌ها پرداخت و اظهار داشت: تمامی فعالیت‌ها، تصمیم‌گیری‌ها، تصمیم‌سازی‌ها و تدوین و اجرایی قوانین توسط دولت در حوزه خیریه‌ها در قالب ۴ دسته کلان خدمت، تسهیلگری، تنظیم‌گری و سیاست‌گذاری قابل‌تقسیم و بررسی است.

نریمان تصریح کرد: حاکمیت در بخش سیاست‌گذاری اموری همچون: تعیین اهداف، جهت‌گیری‌ها و اولویت‌دهی، طراحی نظام،‌ تعیین نقش بازی گران،‌ ارزیابی، پاسخگویی و حساب دهی و هوشمند سازی در بخش تنظیم گری اموری همچون رصد و بازرسی،‌ تعیین استانداردها، حل دعاوی، صدور مجوز و ساماندهی اطلاعات و اطلاع‌رسانی، در بخش تسهیلگری اموری همچون زیرساخت، منابع دانشی، منابع مالی، ظرفیت‌سازی و ترویج،‌ ارزیابی و رتبه‌بندی، توسعهٔ ارتباطات و شبکه‌سازی و ایجاد، گسترش و تقویت هماهنگی میان دولت، حاکمیت و مؤسسات و درنهایت در بخش ارائه خدمت امور مربوط به زنجیره ارزش رسانی و خدمت‌رسانی مؤسسات را دنبال می‌کند.

وی در ادامه با اشاره به نام برخی از سازمان‌ها و ارگان‌های مرتبط با امور خیریه‌ها در کشور اظهار داشت: بیش از ۱۰ نهاد حکومتی در کشور با موضوعات مرتبط با امور خیریه‌ها درگیر هستند و غالباً خیریه‌ها بر اساس موضوع فعالیت، حوزه جغرافیایی و … حداقل با سه نهاد باید ارتباط برقرار کنند

این استاد دانشگاه ضمن تشریح نظام حاکمیتی کشور انگلستان در بحث خیریه‌ها بیان داشت: در کشور انگلستان ما با نظام متحدالشکل و منسجمی برای ساماندهی امور خیریه‌ها مواجه هستیم به‌طوری‌که وزیر جامعه مدنی در رأس هرم با همکاری مجلس وظیفه سیاست‌گذاری در حوزه خیریه‌ها را بر عهده‌دارند و در دیگر ارکان نیز شاهد نظم متحدالشکلی هستیم.

نریمان در ادامه با اشاره به‌نظام حکمرانی خیریه‌ها در ایران به تشریح نقش‌ها و وظایف هر یک آن ارگان‌ها و نهادهای درگیر در بحث خیریه‌ها پرداخت و وضعیت ارکان چهارگانه حکمرانی خیریه‌ها در ایران را این‌گونه تشریح کرد.