آسیب‌شناسی نظام تحزب در ایران

برنامه‌های انجام شده, حوزه های تخصصی, محصولات, مشروعیت سیاسی, مطالعات سیاسی و بین‌الملل, گزارش

باگذشت بیش از یک قرن از آغاز فعالیت حزبی در ایران، همچنان مقوله حزب و فعالیت حزبی از پر‌مناقشه‌ترین مقولات در فضای سیاسی ایران بشمار می‌رود. باوجود تصریح قانون اساسی کشور بر فعالیت احزاب، تأکیدات رهبر معظم انقلاب بر قرائت خاصی از کارویژه‌های حزب و اذعان بخش عمده‌ای از بازیگران سیاسی بر ضرورت شکل‌گیری نظام حزبی در کشور اما همچنان پایداری احزاب سیاسی و نقش‌آفرینی آن‌ها در کشور محل تردید قرار دارد. در باب چرایی عدم پایداری احزاب در ایران در گزارش‌های قبلی بررسی نسبتاً جامعی صورت گرفت. اینکه کدام عوامل زمینه‌ساز آن شدند که نظام حزبی در ایران نهادینه نشود و عمده احزاب و تشکل‌های سیاسی یا فعالیتشان زودگذر باشد و یا اینکه از کارویژه‌های اصلی احزاب سیاسی برخوردار نباشند. زمینه‌ها و عواملی همچون نوع اندیشه و فرهنگ سیاسی ایرانی نسبت به سیاست و فعالیت سیاسی و حزب و کار حزبی، نوع نگاه ساختار سیاسی، ساختار رانتی اقتصادی و سیاسی و عدم وابستگی احزاب به مردم، تمایل به فعالیت‌های جنبشی همچون جنبش دانشجویی تا فعالیت حزبی و نهادی، آزمون‌وخطاهای متعدد نخبگان سیاسی و … ازجمله مواردی بودند که مورداشاره قرار گرفتند. در این گزارش اما تلاش می‌شود تا ضمن مرور اجمالی عوامل مؤثر بر نظام تحزب در ایران، نمایی کلی و اجمالی از وضعیت موجود احزاب سیاسی در کشور ارائه‌شده و الگوی اولیه حکمرانی تحزب نیز طرح و اضلاع مختلف این نظام و شرح وظایف آن‌ها نیز مشخص گردد.

با توجه به ملاحظات و تعهدات حرفه‌ای اندیشکده در انتشار محصولات، در صورت تمایل جهت حضور در اندیشکده و مطالعه نسخه چاپ‌شده گزارش با دفتر اندیشکده تماس حاصل فرمایید.