کسری بودجه و استقراض در بودجه 96

با توجه به جدول مذکور می‌توان میزان کسری بودجه سال ۹۶ را محاسبه نمود. برای محاسبه کسری بودجه مهم است که آیا نفت را جزء «منابعی که دولت مجاز است از آن‌ها استفاده کند» در نظر بگیریم یا خیر. به عبارت بهتر کسری بودجه بدون نفت و با نفت متفاوت هستند.

کسری بودجه با نفت:

در این صورت با در نظر گرفتن منابع نفتی، کسری بودجه دولت همان تفاوت واگذاری‌ها و تملک دارایی‌های مالی خواهد بود (۲۳=۲۱-۴۴). یعنی کسری بودجه با نفت سال ۹۶ معادل ۲۳ هزار میلیارد تومان است. به‌عبارت‌دیگر، اگر همه منابعی که دولت از محل مالیات و نفت و سایر ردیف‌های جزئی‌تر پیش‌بینی کرده، محقق شوند، بازهم دولت ۲۳ هزار میلیارد تومان کسری دارد که قرار است آن را از محل استقراض و انتشار اوراق پوشش دهد.

کسری بودجه بدون نفت:

اگر کسری بودجه را بدون در نظر گرفتن منابع نفتی محاسبه کنیم، طبیعتاً رقمی بیش از رقم کسری بودجه با نفت به دست می‌آید. با توجه به اینکه رقمی حدود ۱۱۶ هزار میلیارد تومان (بخش اعظم واگذاری دارایی‌های سرمایه‌ای) از محل فروش نفت و فراورده‌های آن در بودجه دیده‌شده، رقم کسری بودجه بدون نفت معادل ۱۳۹ هزار میلیارد تومان (۲۳+۱۱۶) خواهد بود.

درصورتی‌که کسری بودجه بدون نفت را معیار قرار دهیم، حدود ۴۳ درصد از بودجه عمومی دچار کسری خواهد بود. مفهوم این کسری آن است که ۴۳% از بودجه عمومی دولت یا با منابع زیرزمینی یا با قرض از مردم پوشش داده خواهد شد و دولت صرفاً ۵۷% از مخارج خود را با درآمدهای خود پوشش می‌دهد.

نکته بسیار مهم آن است که به دلیل نحوه غیراصولی تنظیم لایحه بودجه، کسری واقعی بیش از رقم مذکور است که تحلیل آن در آینده ارائه خواهد شد.