در باب آلودگی هوا

در باب آلودگی هوا


سیاست گذاری اقتصاد



آمار حکایت از وجود حدود ۴ میلیون خودرو در تهران دارد که روزانه حدود ۴۵۰ هزار خودرو نیز از شهرهای اطراف به این کلان‌شهر تردد می‌کنند و با در نظر گرفتن جمعیت ۸ میلیونی شهر تهران به‌طور تقریبی به ازای هر ۲ نفر یک خودرو وجود دارد. همچنین با توجه به وسعت ۷۳۰ کیلومترمربعی تهران، حدود ۱۱۰۰۰ نفر در هر کیلومترمربع زندگی می‌کنند که به نسبت متراکم است.

 شهرهای پرجمعیت دنیا اغلب از معضل ترافیک ناشی از تراکم رنج می‌برند. به‌عنوان‌مثال در شانگهای ۴۰۰۰، لندن ۵۵۰۰، توکیو ۶۰۰۰، سائوپائولو ۸۰۰۰، نیویورک ۱۱۰۰۰، و سئول ۱۷۰۰۰ نفر در هر کیلومترمربع زندگی می‌کنند.

 باوجوداینکه تراکم جمعیتی این کلان‌شهرها (به‌جز سئول)، از تهران کمتر/برابر است، در تمامی این شهرها تعداد نفرات بیشتری از یک ماشین استفاده می‌کنند و یا به عبارتی خانواده‌های کمتری از ماشین استفاده می‌کنند. در شانگهای ۹٫۶ نفر، لندن ۳٫۶ نفر، نیویورک ۵ نفر، سئول ۳٫۳ نفر، سائوپائولو ۳ نفر، و توکیو ۴٫۵ نفر از یک ماشین استفاده می‌کنند. حتی توکیو و نیویورک کمترین نرخ تملک ماشین را به ترتیب در ژاپن و آمریکا دارند.

 اگرچه بخش معناداری از این ازدیاد ماشین تهران، ریشه در توسعه‌نیافتگی حمل‌ونقل عمومی دارد، می‌توان استدلال کرد که ارزان بودن نهاده‌هایی همچون بنزین یا عوارض نسبت به قیمت پرداختی ماشین موجب شده است که مخارج ماشین تابع استفاده آن نباشد و بیشتر قیمت ابتدایی ماشین مهم باشد.

به نظر می‌رسد که به‌موازات توسعه حمل‌ونقل عمومی می‌توان با واقعی کردن هزینه‌های بنزین، عوارض، و پارکینگ، و همچنین تعدیل نسبی قیمت ماشین، تصمیم برای خرید و استفاده از ماشین را در مسیر صحیح خود قرار داد.