خلاصه یادداشت
🔻 امروزه با توجه به اهمیت و جایگاه امر حکمرانی و توجه ویژه محافل علمی و سیاسی به این موضوع، شاخصها و مدلهای بسیاری برای ارزیابی نظام حکمرانی و میزان کارآمدی ساختار حکمرانی در کشورهای مختلف طراحی شده است.
🔻 یکی از زوایای مغفول در تحلیل و نقد این شاخصها و همچنین طراحی شاخص بومی ارزیابی نظام حکمرانی، توجه روشمند و کاربردی به موضوع تنوعات مردمشناختی و روند پراکندگی این تنوعات در کشورهای مورد بررسی است.
🔻 برای کشورهایی همچون جمهوری اسلامی ایران که به دلیل تنوعات و تکثرات فراوان الگوهای مردمشناختی، از ظرفیتهای بیپایانی برای تولید انواع منافع فرهنگی، اقتصادی، سیاسی، امنیتی برخوردار است، لحاظ کردن این تنوع مردمشناختی و شاخصسازی برای تثبیت و حتی گسترش ساختارمند آن امری ضروری و استراتژیک است.
🔻 معمولاً به این شیوه استدلال میشود که تنوع مردمشناختی و تأکید ویژه بر هویت فرهنگی، مذهبی، عقیدتی و بومی گونههای مردمی، بهخودیخود عامل ایجاد تضاد اجتماعی و رقابت جمعی میشود و ضمن اینکه چنین رقابتی انسجام اجتماعی را مختل میکند، تضاد مذکور امنیت مبادلاتی و گونههای دیگر امنیت را که از سوی حکومت ارائه میشود، به تدریج زائل میکند.
🔻 در مطالعات مردمشناسی و انسانشناسی، تنوعات مردمشناختی لزوماً به بروز تضاد و رقابت اجتماعی ختم نمیشود.
🔻 وقوع انقلاب اسلامی و تجربه شگفتانگیز جنگ تحمیلی در دوران معاصر، دفاع جانانه مردم ایران از مرزهای ملی پس از تجاوزات نظامی کشورهای مختلف در دوران قاجار و پهلوی اول و وحدت مذهبی- عقیدتی مردم ایران در دفاع از مبانی مذهب تشیع در دوران صفویه از جمله مهمترین نمونههای تاریخی این موضوع محسوب میشود که در آنها بهرغم حضور تنوعات مردمشناختی فراوان، وحدت و انسجام اجتماعی در محور واحدی شکل گرفته و قلههای تاریخی درخشانی را به ثبت رسانده است.