برگزاری مدرسه زمستانی ژنو سوئیس

تعاملات بین‌الملل, خبر, رویدادها

اندیشکده‌ها نهادهای سیاست پژوهی هستند که هدف کلی آن‌ها اثرگذاری سیاستی و به‌عبارت‌دیگر تغییر در سیاست‌ها است. این نهادها که گسترهٔ وسیعی از اندیشکده‌های حزبی تا اندیشکده‌های دانشگاهی و حتی دولتی را در برمی‌گیرند تلاش دارند تا تغییرات مطلوب خود را در نظام حکمرانی و سیاست‌گذاری اعمال و راهکارهای مدنظر خود را اجرایی سازی نمایند. تاریخچهٔ اندیشکده‌ها به جنگ جهانی دوم و عمدتاً در حوزهٔ مسائل نظامی برمی‌گردد ولی امروزه گسترهٔ موضوعی اندیشکده‌ها به همهٔ حوزه‌های مرتبط با کشورداری توسعه یافته است. اندیشکده و فعالیت اندیشکده ای در کشورمان، پدیده‌ای بدیع است که اگرچه قدمت حضور آن در ایران را شاید بتوان نزدیک به دو دهه تخمین زد ولی ضرورت و گسترش این مفهوم در سال‌های اخیر موردتوجه جدی قرارگرفته است و ازاین‌رو شاهد افزایش کمی و کیفی حضور این نهادها در عرصهٔ سیاست عمومی کشور هستیم.

بهره‌مندی از تجارب و آموخته‌های بین‌المللی در گسترش کمی و کیفی این‌گونه نهادها و بررسی چالش‌ها و مدل‌های توسعهٔ آن‌ها در کشور، ضرورت تعامل با مجموعه‌های فعال در این حوزه را بیش‌ازپیش روشن می‌نماید.

این مدرسه زمستانی توسط موسسه On Think Tanks و با همکاری چند اندیشکده و موسسه دیگر در تاریخ ۱۵ الی ۲۱ بهمن‌ماه ۱۳۹۶ (۴ الی ۱۰ فوریه ۲۰۱۸) در شهر ژنو سوئیس برگزار شد.

مخاطب این دوره، افراد اندیشکده‌ای جوان و باانگیزه و فارغ‌التحصیلان دانشگاهی بودند که یا قصد ایجاد اندیشکده‌ای را دارند و یا در اندیشکده‌ای مشغول به فعالیت هستند و قصد ارتقای فعالیت‌های خود را دارند.

هدف از برگزاری این دوره، آشنایی با مهارت‌ها و توانمندی‌های لازم برای ایجاد و ارتقای فعالیت‌های اندیشکده‌ای و همچنین ارائه ابزارها و مدل‌هایی برای توسعه کیفی فعالیت‌ها بوده است.

ارائه مباحث و موضوعات که عمدتاً به‌صورت کارگاهی و مباحثه گروهی برگزار شد، زمینهٔ تضارب آرا و خلق ایده‌های جدید را فراهم می‌کرد. علاوه بر این، اصرار مربیان و سخنرانان به شرکت در مباحث و تعامل و گفتگو تقویت‌کنندهٔ این فضا بود.

در طول این دوره ۵ محور موضوعی مختلف و هر یک‌دریک روز موردبحث و بررسی قرار گرفت که عبارت‌اند از:

• سیاست پژوهی
• ارتباطات و تعاملات سیاستی
• تأمین مالی و مدیریت مالی
• نظارت، ارزیابی و یادگیری
• حکمرانی و مدیریت

در این دوره شرکت‌کنندگانی از ۱۷ کشور دنیا حضور داشتند به‌نحوی‌که از هر ۵ قارهٔ جهان نماینده‌ای در آن حاضر بود. تنوع سیاسی، فرهنگی، اجتماعی، دینی و اقتصادی زیادی در بین شرکت‌کنندگان این دوره وجود داشت و نکتهٔ قابل‌توجه این‌که علیرغم این میزان گستردگی و تنوع، مسائل و موضوعات در همهٔ این مجموعه‌های مشترک بود و هر یک با توجه به زیرساخت‌ها و شرایط محیطی خاص خود، پاسخ و راهکاری برای این مسائل یافته بودند و برخی موضوعات نیز کماکان موضوع مناقشات این اندیشکده‌ها بود که با استفاده از ایده‌ها و تجربیات و مطالب بیان‌شده، درصدد یافتن راه‌حلی برای آن بودند.

این تنوع نه‌تنها در افراد شرکت‌کننده بلکه در اندیشکده‌های آن‌ها نیز به وجود داشت. از اندیشکده‌های تک‌موضوعی ۲ ساله آلمانی تا اندیشکده‌های ۳۰ نفری با موضوعات گسترده و قدمت ۱۰ سالهٔ اکوادوری.

نکتهٔ حائز اهمیت و پربسامد در این دوره، تکرار ضرورت حضور نهادهای سیاست پژوه مؤثر در کشورهای مختلف برای پیوند زدن جوامع دانشگاهی و نخبگانی، رسانه‌ها و عموم مردم با فعالیت‌های سیاستی باهدف تقویت و پایداری سیاست‌ها؛ مردمی کردن سیاست‌ها و استفاده از تجارب موفق و اشتراک ایده‌ها و نوآوری‌های سیاستی بود.