در آستانه سال ۲۰۲۰ میلادی و ۱۳۹۹ شمسی، ویروس کووید ۱۹، چون شوکی بزرگ، جهان را از خواب زمستانه خود بیدار کرد. ظهور ویروس کشنده ناشناخته از چین، سردرگمی کشورها، اتخاذ سیاستهای قرنطینه خانگی، تعطیلی کسبوکارها، مراکز تفریحی و آموزشگاهها، اخباری بودند که ثانیه به ثانیه تصویری از جهان جدید کرونایی برای عموم میساختند. بیتردید رسانهها نقشی بیبدیل در این تصویرسازی ایفا کردند. پلتفرمهای رسانهای آنلاین بزرگ نظیر فیسبوک، یوتیوب، تیکتاک و پیامرسانهای اجتماعی نقشی مهم در مخابره اطلاعات به کاربران خود ایفا کردند. نقش پررنگ این پلتفرمها در ارائه، حذف، تصحیح و مدیریت محتوا، نشان از رستاخیر جدید پلتفرمی در عرصه حکمرانی رسانهای جهانی بود. . رستاخیزی که گویا نوید ظهور حکومتهای رسانهای خودمختار پلتفرمی را به ارمغان خواهد داشت.
انتخابات ۲۰۲۰ ایالات متحده، حذف حساب کاربری ترامپ و هواداران آن، مباحثات و منازعات بسیاری را میان دوگانه آزادی بیان و سانسور محتوا، نسبت رسانههای اجتماعی و رسانههای سنتی، مساله حاکمیت رسانهای کشورها و اعتماد به رسانه را برانگیخت. منازعات و مباحثاتی که میان کشورهای مختلف از جمله اتحادیه اروپا جریان دارد و دنیای جدید رسانههای پلتفرمی را هدف قرار داده است و بستری برای شکلگیری رویکردهای جدید سیاستگذارانه در این حوزه است.
نظام حکمرانی رسانهای ایران نیز از این تحولات استثنا نیست، بلکه طیف مختلفی از بازیگران سنتی و پلتفرمهای رسانهای آنلاین داخلی و خارجی در این سپهر رسانهای حضور دارند. در نتیجه لازم است نظام حکمرانی رسانهای ایران به منظور حفظ حاکمیت رسانهای خود، اعمال حاکمیت بر رسانههای خارجی و توسعهی زیستبوم پلتفرمهای رسانهای داخلی، رویکرد، ساختار و مدل مواجهه سیاستگذارانه کارآمد و اثربخشی را اتخاذ کند.
از این رو در این بولتن تخصصی سعی شده است با مرور سیاستهای جهانی، مناظرات و منازعات جهانی، مقالات علمی، زیستبوم داخلی، نظام تنظیمگری ایران و کشورهای دیگر در خصوص پلتفرمهای رسانهای آنلاین، شناسایی خلاءها و چالشهای موجود ، ضمن ارائه پیشنهادات سیاستی، چشمانداز روشنی از مفهوم حاکمیت رسانهای ارائه دهد. مخاطبان این بولتن، متخصصان حوزه رسانه و ارتباطات نوین، سیاستگذاران، نهادهای تنظیمگر، مراکز پژوهشی و علاقهمندان و پژوهشگران حوزه سیاستگذاری و تنظیمگری پلتفرمهای آنلاین رسانهای است.
متن کامل این گزارش از طریق لینک زیر قابلدسترسی است: