مجمع حکمرانی اینترنت (IGF)، نمایشی بی‌حاصل یا بستری فرصت‌آفرین

 

رویداد ملی «مجمع حکمرانی اینترنت (IGF)؛ نمایشی بی‌حاصل یا بستری فرصت‌آفرین» برگزار شد.

به همت آزمایشگاه داده و حکمرانی و اندیشکده حکمرانی شریف با مشارکت جمعی از اندیشکده‌های کشور، رویداد «مجمع حکمرانی اینترنت (IGF)؛ نمایشی بی‌حاصل یا بستری فرصت‌آفرین» با حضور جمعی از مسئولان، کارشناسان و پژوهشگران حوزه دیپلماسی سایبر در دو پنل برگزار شد.

رویداد «مجمع حکمرانی اینترنت (IGF)؛ نمایشی بی‌حاصل یا بستری فرصت‌آفرین» صبح روز سه‌شنبه مورخ 7 شهریورماه به همت آزمایشگاه داده و حکمرانی و با مشارکت دانشکده معارف اسلامی و فرهنگ و ارتباطات دانشگاه امام صادق (ع)، اندیشکده حکمرانی شریف، مجموعه پژوهشی زاویه، شرکت دانش‌بنیان برهان و اندیشکده هاتف برگزار در محل خانه اندیشه‌ورزان برگزار گردید.

ارزیابی سازمان‌ها و اجلاس منطقه‌ای و بین‌المللی در حوزه فضای مجازی، تاریخچه مجمع حکمرانی اینترنت و جایگاه آن در حکمرانی جهانی فضای مجازی، چشم‌انداز پیش‌روی مجمع حکمرانی اینترنت؛ ادامه روند فعلی یا اصلا ساختاری، تجربه‌نگاری شرکت‌کنندگان ایرانی در اجلاس IGF و الزامات و بایسته‌های نقش‌آفرینی فعال ایران و ائتلاف‌سازی مؤثر در IGF2023 پنج محور اصلی این رویداد بود.

در پنل اول این نشست احسان امینی (دبیر رویداد و کارشناس دیپلماسی سایبر از آزمایشگاه داده و حکمرانی)، محمدامین قاسمی (دانشجوی دکتری فرهنگ و ارتباطات دانشگاه امام صادق (ع))، امیر محمدی دوست (پژوهشگر حوزه حکمرانی فضای مجازی)، محمد مهدی حبیبی (عضو هیئت مدیره جمعیت توسعه‌گران فضای مجازی پاک)، امین زاده‌حسین (مدیر مجموعه پژوهشی زاویه) و خانم دکتر موسوی (مشاور وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در امور بانوان) حضور داشتند.

در پنل دوم این رویداد نیز دکتر حسین میرزاپور (مشاور امور راهبردی و بین‌الملل وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات)، دکتر سید محمد صادق امامیان (مشاور امور تنظیم‌گری فضای مجازی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات)، دکتر هاتف رسولی (مدیرعامل شرکت دانش بنیان برهان)، دکتر محمدباقر اصغری (صاحب‌نظر حقوق فناوری اطلاعات و کارآفرین فناوری‌های حقوقی) و خانم دکتر جلیلی (پژوهشگر حوزه حکمرانی اینترنت) حضور داشتند و به بررسی امکان حضور جمهوری اسلامی ایران در مجمع حکمرانی اینترنت و فرصت‌ها و تهدیدهای آن پرداختند.

در ابتدای پنل اول احسان امینی، دبیر رویداد، به بیان اهمیت دیپلماسی سایبری و جایگاه آن برای آینده جمهوری اسلامی ایران پرداختند. بررسی اسناد بالادستی همچون بند هفتم سیاست‌های کلی شبکه‌های اطلاع‌رسانی رایانه‌ای که توسط رهبر معظم انقلاب در سال 1377 ابلاغ شد و همچنین سند راهبردی جمهوری اسلامی ایران در فضای مجازی مصوب شورای عالی فضای مجازی در سال 1401 از جمله موارد مورد بررسی توسط ایشان بود. ایشان در ادامه مجمع حکمرانی اینترنت را یکی از ظرفیت‌هایی برشمردند که کشور ما می‌تواند درجهت آغاز دیپلماسی سایبر خود در آن نقش‌آفرینی داشته باشد.

کارشناسان در پنل اول در ابتدا پیرامون لزوم ارتقای دیپلماسی سایبر کشور، فعالیت سایر کشورها در این زمینه، ظرفیت سازمان‌ها و اجلاس منطقه‌ای و بین‌المللی مانند اتحادیه بین‌المللی مخابرات، اکو، بریکس و غیره پرداختند. در ادامه تاریخچه مجمع حکمرانی اینترنت و نحوه تشکیل آن در سال‌های ۲۰۰۳ تا ۲۰۰۵ توسط کارشناسان بیان شد. ایشان اظهار داشتند که فضای مجازی صرفا مسئله‌ای فنی نیست و ابعاد گوناگون اجتماعی، حقوقی و سیاسی دارد که نیازمند بررسی همه‌جانبه آن در حکمرانی سایبری ملی و حکمرانی سایبری بین‌المللی هستیم.

کارشناسان در جمع‌بندی پنل اول ضرورت حضور فعال در مجامع و سازمان‌های بین‌المللی و منطقه‌ای را تصریح کرده و ارتقای قدرت نرم، بهبود تصویر حکمرانی فضای مجازی ایران در جهان و فرصتی برای ارائه ایده‌های نوین و بدیل را از مزایای چنین اجلاس‌هایی برشمردند. ایشان همچنین استفاده از ظرفیت‌های دانشگاهی، مردم‌نهاد و بخش خصوصی و ایجاد ائتلاف‌های هدفمند و مؤثر را به‌عنوان راهبردهای پیشنهادی نقش‌آفرینی فعال ایران در مجمع حکمرانی اینترنت بیان کردند.

دکتر حسین میرزاپور، دبیر پنل دوم به دیدگاه‌های مختلف حداقلی و حداکثری که در کشور ما نسبت به مجامع بین‌المللی وجود دارند اشاره کرده و مزیت‌ها و معایب نگاه‌های چندذینفعی در مجامع بین‌المللی را تشریح کردند.

بیان رویکردهای مواجهه کشور با سازمان‌های بین‌المللی، عوامل عدم حضور و مشارکت ایران در مجمع حکمرانی اینترنت، نبود تصمیم‌گیری ملی کشور پیرامون نحوه مواجهه و نقش آفرینی در مجمع حکمرانی اینترنت و همچنین عدم نگاه راهبردی و بلندمدت نسبت به دیپلماسی سایبر کشور از جمله محورهای مطرح‌شده توسط کارشناسان در پنل دوم بوده است.

کارشناسان در ادامه پیشنهادات و راه‌حل‌هایی در راستای استفاده حداکثری از مجامع و سازمان‌های بین‌المللی حوزه فضای مجازی مانند مجمع جهانی حکمرانی اینترنت و کاهش توأمان آسیب‌های ناشی از آن‌ها ارائه نمودند. استفاده حداکثری از مجموعه‌های دانشگاهی و پژوهشی برای بیان و ترویج مباحث بین‌المللی فضای مجازی، استفاده از تجربه کمیسیون ملی یونسکو در برخورداری از مزایا و کاهش آسیب‌های سازمان‌های بین‌المللی، گفتگو میان سازمان‌ها و نهادهای این حوزه در جهت جلوگیری از موازی‌کاری‌ها و ایجاد هماهنگی حداکثری از جمله پیشنهادات مطرح‌شده در پنل دوم بود.