آب و آتش: بازنگری پیمان آب‌های سند پس از درگیری

در ۲۲ آوریل ۲۰۲۵، مهاجمان مسلح به یک اقامتگاه گردشگری در کشمیر تحت کنترل هند حمله کرده و ۲۶ نفر را به قتل رساندند. هند با انتساب این حمله تروریستی به گروهک‌های تحت حمایت پاکستان، در یک اقدام تلافی‌جویانه، «پیمان آب‌های سند» را تعلیق کرد؛ پیمانی که از سال ۱۹۶۰ با وجود 3 جنگ میان دو کشور و چندین بحران پابرجا مانده بود.

وجود اعلام آتش‌بس در 10 می، تعلیق پیمان سند به‌عنوان مهم‌ترین عامل تنش باقی مانده است. دهلی نو اعلام کرد تا زمانی که اسلام‌آباد به‌طور «قابل‌راستی‌آزمایی و غیرقابل‌بازگشت» حمایت از تروریسم را متوقف نکند، این پیمان اجرا نخواهد شد.

اقدام هند را «اعلان جنگ» خواند و اعلام کرد از مجاری حقوقی بین‌المللی چون بانک جهانی، دیوان داوری لاهه و دیوان بین‌المللی دادگستری پیگیری خواهد کرد.

هند از آب به‌عنوان ابزار فشار، الگویی خطرناک ایجاد می‌کند که چین نیز ممکن است علیه هند در رودخانه‌های مرزی خود به‌کار گیرد.

با ساخت سدهایی در تبت، بر سرشاخه‌های رودهای مهم منطقه، و سرمایه‌گذاری در پروژه‌های آبی پاکستان (نظیر دیامر-بهاشا و داسو)، به بازیگری کلیدی در این بحران هیدروپلیتیکی تبدیل شده است.

آب در حال حاضر به نقطه‌ تمرکز رقابت‌های میان هند، پاکستان و چین بدل شده؛ رودخانه‌ها دیگر تنها منبع زندگی نیستند، بلکه ابزار اعمال قدرت نیز هستند.